Trường đua thuyền trăm năm trên sông Trà Khúc Quảng Ngãi
Lễ hội đua thuyền trên sông Trà Khúc được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia, mỗi khi tổ chức, thu hút hàng nghìn người đến xem.
Hạ nguồn sông Trà Khúc, đoạn gần cầu Cổ Lũy, TP Quảng Ngãi là nơi diễn ra đua thuyền vào dịp Tết Nguyên đán 2025. Ảnh: Viên Nguyễn
Gìn giữ suốt trăm năm
Lễ hội đua thuyền truyền thống trên sông Trà Khúc, đoạn qua xã Tịnh Long, TP Quảng Ngãi là dấu ấn văn hóa đặc biệt, diễn ra hai năm một lần vào mùng 5 và mùng 6 Tết Nguyên đán. Đây không chỉ là cuộc đua của những chiếc thuyền vươn mình trên mặt nước, mà còn là cuộc đua của những khát khao, niềm tin vào một năm mới tốt lành. Tham gia lễ hội là bốn đội đua đến từ các thôn: Tăng Long, An Đạo, An Lộc và Gia Hòa (xã Tịnh Long). Mỗi đội mang theo niềm tự hào quê hương, và không thể thiếu sự cổ vũ nhiệt tình của người dân địa phương cùng du khách gần xa.
Lễ hội đua thuyền tứ linh có 4 đội đua đến từ 4 thôn trong xã là An Lộc, Tăng Long, An Đạo, Gia Hòa. Ảnh: Viên Nguyễn
Dù đã trải qua hàng trăm năm, nhưng lễ hội đua thuyền trên sông Trà Khúc không hề bị phai nhạt, mà ngày càng được gìn giữ và phát huy. Theo người dân địa phương, vào khoảng ngày 11 tháng Chạp, người dân bắt đầu làm lễ tại nhà thờ tiền hiền để xin phép thần linh cho tổ chức lễ rước thuyền và hạ thủy. Sau các nghi lễ trang nghiêm, các đội thuyền bắt đầu bước vào quá trình tập luyện nghiêm túc, chuẩn bị cho ngày hội lớn.
Ông Nguyễn Tử Hiểu, người dân thôn An Lộc, chia sẻ với phóng viên, những người dân sống trên vùng sông nước luôn tôn kính các bậc tiền nhân, giữ gìn lễ hội đua thuyền như một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của cộng đồng. Thuyền đua gắn liền với tín ngưỡng của dân làng, được thờ cúng tại am miếu của thôn, gìn giữ cẩn thận…
Để chuẩn bị cho lễ đua thuyền, mỗi thôn chọn 50 người khỏe mạnh, giàu kinh nghiệm tham gia đội đua thuyền. Mỗi thuyền đua có khoảng 16 người, mỗi đội tham gia 6 vòng đua, mỗi đường đua dài khoảng 250m. Ảnh: Viên Nguyễn.
Để có thể đạt được giải cao, mỗi thôn tuyển chọn những thanh niên khỏe mạnh, dẻo dai và có kinh nghiệm đua thuyền trên sông Trà Khúc. Ông Huỳnh Ngọc Thạch, người dân thôn An Lộc, cho biết: “Mỗi năm, vào khoảng 12 tháng Chạp, đội đua của chúng tôi sẽ tập luyện trên sông Trà Khúc từ 4h sáng đến 8 giờ sáng. Dù khó khăn đến đâu, tất cả chúng tôi đều nỗ lực hết mình vì màu cờ sắc áo của thôn mình và vì niềm vui của người dân.”
Tôn vinh giá trị Lễ hội đua thuyền
Lễ hội đua thuyền không chỉ đơn giản là một trò chơi thể thao hay một hoạt động vui chơi giải trí, mà còn là một biểu tượng của sự kết nối cộng đồng, một hoạt động văn hóa mang đậm giá trị nhân văn. Đây là dịp để cầu nguyện cho quốc thái dân an, cho mưa thuận gió hòa, cho ruộng vườn tươi tốt, và cho mỗi gia đình một năm mới an lành, ấm no hạnh phúc. Theo quan niệm của người dân xã Tịnh Long, thuyền đua của đội nào giành chiến thắng sẽ đem lại sự phát đạt, may mắn và sức khỏe cho cả thôn xóm ấy.
Lễ hội đua thuyền trên sông Trà Khúc đoạn qua xã Tịnh Long thu hút hàng nghìn đến xem, cổ vũ. Ảnh: Viên Nguyễn
Năm 2024, lễ hội đua thuyền truyền thống của xã Tịnh Long đã vinh dự được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Vào ngày mùng 5 Tết Ất Tỵ 2025, TP Quảng Ngãi sẽ tổ chức Lễ hội đua thuyền truyền thống xã Tịnh Long và lễ đón nhận danh hiệu Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Đây là dịp để tôn vinh giá trị của lễ hội, đồng thời bảo tồn và phát huy di sản văn hóa này, góp phần thúc đẩy phát triển du lịch của thành phố Quảng Ngãi.
VIÊN NGUYỄN
Nguồn Lao Động: https://laodong.vn/van-hoa-giai-tri/truong-dua-thuyen-tram-nam-tren-song-tra-khuc-quang-ngai-1448240.ldo
