Chồng hút thuốc lá, vợ mắc ung thư phổi

Người phụ nữ phát hiện ung thư phổi dù không hút thuốc lá, không tiếp xúc với môi trường ô nhiễm hóa chất, gia đình không có tiền sử ung thư phổi. Tuy nhiên, chồng bệnh nhân nghiện thuốc lá hơn 30 năm, ngày nào người vợ cũng sống trong môi trường dày đặc khói thuốc lá.

Ho kéo dài mấy tháng nay, gần đây có triệu chứng tức ngực, khó thở, bà Nguyễn Thị Mai (60 tuổi, Hà Nội) đi khám và phát hiện ung thư phổi giai đoạn 3. Bàng hoàng, bà cho biết, trong gia đình không có ai bị ung thư phổi, bà cũng không hút thuốc lá hay tiếp xúc với môi trường khói bụi, hóa chất.

Nhiều người mắc ung thư phổi từ hút thuốc lá trực tiếp và hút thuốc lá thụ động.

Khác thác yếu tố gia đình được biết, chồng bà Mai nghiện thuốc lá hơn 30 năm, mỗi ngày ông hút 1 bao thuốc lá. Ông có nhiều bạn bè và những người này hay sang nhà chơi cờ. Trong lúc chơi cờ, những người bạn này cũng thường xuyên hút thuốc lá. “Nhiều hôm trong nhà mù mịt khói thuốc, lâu rồi tôi cũng thành quen, không nhắc nhở họ”, bà Mai chia sẻ.

Sống trong môi trường khói thuốc lá hàng chục năm, bà Mai đã phải hít khói thuốc thụ động.

Theo ThS.BS Vũ Thị Dịu, Phó trưởng Khoa Nội hô hấp, Bệnh viện 19-8, hút thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến căn bệnh ung thư phổi, ung thư thanh quản. Đặc biệt, hút thuốc lá thụ động cũng là nguyên nhân gây phổi tắc nghẽn mãn tính và ung thư phổi.

Trường hợp khác là nữ bệnh nhân 63 tuổi (TP Hồ Chí Minh) nhập viện vì đau đầu, chóng mặt kéo dài. Qua chụp MRI sọ não, bác sĩ phát hiện bà có nhiều ổ tồn thương di căn dạng biểu mô tuyến. Nghi ngờ di căn từ phổi hoặc đại tràng, bà được chụp CT phổi và phát hiện khối u lớn ở đáy phổi trái. Bà được xác định ung thư phổi giai đoạn cuối, ung thư đã di căn lên não, cột sống và xương chậu, tiên lượng xấu.

Theo BS Nguyễn Minh Đức – giảng viên Trường Đại học Y Phạm Ngọc Thạch (TPHCM), bệnh nhân chưa từng hút thuốc, nhưng chồng và con trai bà hút rất nhiều trong nhà. Các đây vài năm chồng bà đã qua đời, nhưng con trai vẫn hút một bao mỗi ngày. Tiếp xúc lâu dài với khói thuốc thụ động, dẫn đến bà bị ung thư phổi. Không chỉ bà mà những người trong gia đình cũng bị ảnh hưởng bởi hít phải khói thuốc lá thụ động.

Theo BS Đức, đây không phải trường hợp hiếm gặp. BS từng tiếp nhận nhiều phụ nữ bị ung thư phổi do hút thuốc thụ động từ chồng, con hoặc cha từ nhỏ.

Theo Tổ chức Y tế thế giới, khói thuốc thụ động chứa hơn 7.000 chất hóa học, trong đó có hơn 70 chất gây ung thư như benzen, formaldehyde và arsenic. Chúng có thể gây ung thư phổi, vòm họng, bàng quang; tăng nguy cơ đột quỵ, hen suyễn và bệnh tim mạch. Trẻ em hít khói thụ động dễ mắc nhiễm trùng hô hấp, suy giảm chức năng phổi và chậm phát triển.

Hút thuốc lá thụ động đang trở thành mối đe dọa nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng đồng. Không chỉ người hút trực tiếp mà những người xung quanh cũng phải gánh chịu hậu quả nặng nề, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em trong gia đình.

Tại Việt Nam, theo số liệu của Tổ chức Y tế thế giới (năm 2021), sử dụng thuốc lá gây ra 85.500 ca tử vong mỗi năm. Hút thuốc lá thụ động gây ra 18.800 ca tử vong và tổng cộng 104.300 ca tử vong/năm vì các bệnh có liên quan đến thuốc lá.

Một số người nghĩ rằng việc mở cửa sổ hoặc sử dụng quạt sẽ ngăn chặn việc tiếp xúc với khói thuốc. Nhưng nghiên cứu cho thấy các độc tố từ khói thuốc không biến mất. Khói thuốc vẫn còn trong tóc, quần áo, thảm và đồ nội thất. Cách duy nhất để ngăn ngừa nhiễm khói thuốc là tránh những nơi có tình trạng hút thuốc lá. Các bác sĩ chỉ ra một số cách giúp người dân và gia đình khỏi khói thuốc như: Nếu đang hút thuốc thì hãy bỏ thuốc lá; không hút thuốc hoặc không cho phép mọi người hút thuốc trong nhà hoặc xe hơi, nên hút ở ngoài; tìm nhà hàng cấm hút thuốc; yêu cầu người thân không hút thuốc cạnh trẻ em.

“Người dân nên đi khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt người có yếu tố nguy cơ như hút thuốc lá, tiếp xúc với khói bụi 6 tháng đến 1 năm chụp phổi một lần. Chụp CT liều thấp có thể phát hiện tổn thương nhỏ. Khi có triệu chứng, dấu hiệu bất thường phải đến ngay với bác sĩ chuyên khoa sớm nhất”, BS Dịu khuyến cáo.

Tr.Hằng

https://cand.com.vn/y-te/chong-hut-thuoc-la-vo-mac-ung-thu-phoi-i786788/