Bão số 10 Bualoi di chuyển với tốc độ ‘chóng mặt’, nhận định thời điểm và khu vực đổ bộ
Theo dự báo thời tiết bão số 10 Bualoi di chuyển với tốc độ hiếm gặp, dự báo tối đến đêm 28/9 sẽ đổ bộ Nghệ An – Quảng Trị, với sức gió tương đương bão số 5 Kajiki vừa qua, có nơi giật cấp 12.
Toàn cảnh diễn biến bão số 10 Bualoi
Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, hồi 16h ngày 27/9 vị trí tâm bão khoảng 15.4 độ Vĩ Bắc; 113.0 độ Kinh Đông, cách đặc khu Hoàng Sa khoảng 170km về phía Đông Nam, cách Đà Nẵng khoảng 520km về phía Đông Đông Nam.
Sức gió mạnh nhất: Cấp 12 (118-133km/h), giật cấp 15.
Dự báo: Trong 3 giờ tới, bão di chuyển theo hướng Tây Tây Bắc, tốc độ khoảng 30-35km/h.
Dự báo khoảng 10h ngày 28/9, bão di chuyển theo hướng Tây Tây Bắc với tốc độ khoảng 30km/h và có khả năng mạnh lên. Vị trí tâm bão ở 16,9 độ vĩ Bắc – 108,8 độ kinh Đông, trên vùng biển Nam Quảng Trị – Quảng Ngãi, cách TP. Huế khoảng 120km về phía Đông Đông Bắc. Sức gió mạnh cấp 12–13, giật cấp 16. Phạm vi ảnh hưởng trải rộng từ vĩ tuyến 12,5 đến 20,0 độ Bắc, phía Tây kinh tuyến 117,0 độ Đông. Cấp độ rủi ro thiên tai được xác định ở cấp 3 cho khu vực Bắc và Giữa Biển Đông (bao gồm quần đảo Hoàng Sa), cũng như vùng biển từ Hà Tĩnh đến Quảng Ngãi.

Vị trí bão số 10 lúc 16h ngày 27/9.
Đến 22 giờ cùng ngày, bão tiếp tục di chuyển theo hướng Tây Tây Bắc với tốc độ 20–25km/h. Vị trí tâm bão ở 18,0 độ vĩ Bắc – 106,6 độ kinh Đông, trên vùng biển ven bờ từ Nghệ An đến Quảng Trị. Sức gió mạnh cấp 12, giật cấp 15. Phạm vi ảnh hưởng được ghi nhận ở phía Bắc vĩ tuyến 14,0 độ Bắc và phía Tây kinh tuyến 111,5 độ Đông. Ở thời điểm này, cấp độ rủi ro thiên tai được nâng lên cấp 4 đối với khu vực đất liền ven biển từ Nghệ An đến phía Bắc Quảng Trị.
Cấp độ rủi ro thiên tai cấp 3 vẫn được duy trì tại vùng biển phía Tây khu vực Bắc Biển Đông (bao gồm Hoàng Sa), phía Tây Bắc khu vực Giữa Biển Đông, vùng biển từ Thanh Hóa đến Quảng Ngãi (bao gồm đảo Hòn Ngư, Cồn Cỏ và Lý Sơn), cũng như Bắc vịnh Bắc Bộ (bao gồm Bạch Long Vỹ, Vân Đồn, Cô Tô, Cát Hải và đảo Hòn Dấu). Ngoài ra, khu vực đất liền từ Ninh Bình đến TP. Huế cũng nằm trong phạm vi chịu ảnh hưởng.
Dự báo khoảng 10h ngày 29/9, bão di chuyển theo hướng Tây Tây Bắc với tốc độ 20–25km/h và suy yếu thành áp thấp nhiệt đới. Vị trí tâm áp thấp ở khoảng 19,2 độ vĩ Bắc – 104,3 độ kinh Đông, trên khu vực biên giới Việt Nam – Lào. Sức gió mạnh cấp 8, giật cấp 10. Phạm vi ảnh hưởng trải rộng về phía Bắc đến vĩ tuyến 15,5 độ Bắc và phía Tây đến kinh tuyến 108,5 độ Đông.
Cấp độ rủi ro thiên tai cấp 3 được xác định cho các khu vực từ Thanh Hóa đến Quảng Ngãi (bao gồm đảo Hòn Ngư, Cồn Cỏ và Lý Sơn), Bắc vịnh Bắc Bộ (bao gồm Bạch Long Vỹ, Vân Đồn, Cô Tô, Cát Hải và đảo Hòn Dấu), cùng với khu vực đất liền từ Ninh Bình đến TP. Huế.
Đến 22h ngày 29/9, áp thấp nhiệt đới tiếp tục di chuyển theo hướng Tây Bắc với tốc độ 20–25km/h và suy yếu dần thành một vùng áp thấp. Vị trí trung tâm ở khoảng 20,3 độ vĩ Bắc – 102,3 độ kinh Đông, trên khu vực Thượng Lào. Sức gió ở trung tâm giảm xuống dưới cấp 6, bão tan hoàn toàn trên đất liền.
Khu vực Bắc và Giữa Biển Đông (bao gồm đặc khu Hoàng Sa) có gió mạnh cấp 8-9, vùng gần tâm bão đi qua cấp 10-13, giật cấp 16, sóng biển cao từ 6,0-8,0m, vùng gần tâm bão 8,0-10,0m, biển động dữ dội.
Ông Hoàng Đức Cường, Phó cục trưởng Cục Khí tượng Thủy văn (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) chia sẻ với Sức khỏe & Đời sống, so với bão số 9 trước đó, bão số 10 không chịu tác động của không khí lạnh, nhiệt độ mặt biển hiện ở mức cao (29 độ C), hoàn lưu rộng và mạnh, gió mùa Tây Nam cũng đang hoạt động mạnh, bổ sung ẩm dồi dào. Vì vậy, bão sẽ tiếp tục mạnh lên, không có dấu hiệu giảm nhiều trước khi đổ bộ.
Dự kiến, khi áp sát vùng biển cách Đà Nẵng khoảng 200km (rạng sáng 28-9), bão số 10 có khả năng đạt cường độ mạnh nhất, cấp 13-14, giật cấp 15-16; vào đến bờ vẫn còn cấp 11-12, ven biển cấp 12-13.
Bão số 10 gây mưa rất to
Dự báo từ chiều 28/9, khu vực ven biển từ Thanh Hóa đến thành phố Huế, trọng tâm từ Nghệ An đến phía Bắc Quảng Trị bắt đầu có gió mạnh cấp 6-7, tăng dần lên cấp 12 khi bão đổ bộ vào đêm 28-9 đến rạng sáng 29-9. Trên biển, gió mạnh cấp 8-9, vùng gần tâm bão cấp 12-13 từ sáng sớm 28-9, sóng cao 5-7m.
Bão số 10 có thể trùng thời điểm triều cường (4-8 giờ sáng), khiến nước dâng do bão ở vùng từ Bình Định đến Hà Tĩnh đạt 1-2m, riêng Thanh Hóa-Nghệ An cao hơn. Kết hợp triều cường và sóng lớn, nguy cơ bão số 10 uy hiếp đê kè, vùng nuôi trồng thủy sản ven biển là rất lớn.
Ngoài ra, hoàn lưu rộng của bão cũng gây mưa trên phạm vi cả nước từ chiều 28 đến 30/9, lượng mưa phổ biến 100-300mm; riêng Thanh Hóa, Hà Tĩnh khoảng 400mm, cục bộ 600mm; nguy cơ ngập úng, lũ quét, sạt lở đất rất cao. Sau khi vào bờ, bão suy yếu thành áp thấp nhiệt đới, tiếp tục gây mưa lớn tại Lào, nước lũ có thể dồn về khu vực Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh…
Bão Bualoi hình thành từ một áp thấp nhiệt đới ngoài khơi của Philippines, đổ bộ quốc đảo này ngày 26/9, khiến ít nhất 4 người chết, hơn 433.000 người đã được di tản do rủi ro lở đất và ngập lụt. Khi vào Biển Đông, bão tăng cấp, hướng về miền Trung, có thể trở thành cơn bão đổ bộ nước ta với cường độ mạnh nhất từ đầu năm.
Chuyên gia chỉ ra những yếu tố bất thường của cơn bão số 10 Bualoi
Chuyên gia chỉ ra những yếu tố khiến cơn bão số 10 Bualoi di chuyển rất nhanh, có thời điểm lên đến 40km/h, hướng về miền Trung nước ta.

Ông Hoàng Phúc Lâm thông tin về bão số 10 Bualoi.
Bualoi là cơn bão mạnh, di chuyển nhanh (khoảng 30-35 km/giờ, gần gấp đôi tốc độ thông thường của các cơn bão trên Biển Đông). Cường độ bão mạnh, càng di chuyển vào gần bờ bão càng có xu hướng mạnh thêm, phạm vi ảnh hưởng rộng, có thể gây tác động tổng hợp của nhiều loại hình thiên tai như gió mạnh, mưa lớn, lũ, lũ quét, sạt lở đất và ngập lụt ven biển.
Về nguyên nhân bão số 10 Bualoi di chuyển với tốc độ hiếm gặp, ông Mai Văn Khiêm – Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia cho biết, hệ thống áp cao cận nhiệt đới (yếu tố hoàn lưu quy mô lớn thường tác động tới hướng di chuyển và tốc độ của cơn bão) đang hoạt động khá ổn định.
“Cơn bão này hiện ở phía Nam của áp cao cận nhiệt đới. Như vậy đới gió phía Nam của áp cao cận nhiệt đới là một trong những yếu tố thúc đẩy, làm cho tốc độ di chuyển của cơn bão nhanh hơn”, ông Khiêm nói.

Bão số 10 Bualoi vẫn đang di chuyển rất nhanh. (Nguồn: NCHMF)
Ông Hoàng Phúc Lâm – Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia chia sẻ thêm các điểm khác biệt về cường độ, mức độ nguy hiểm của cơn bão số 10 Bualoi so với những cơn bão gần đây di chuyển vào Biển Đông.
“Hoàn lưu bão rộng, vành mây phía tây của bão gây mưa sớm. Dù trên biển và cường độ cực đại của bão không mạnh như bão số 9 Ragasa nhưng do không bị suy yếu nhiều nên tác động đến đất liền nước ta sẽ mạnh hơn nhiều.
Bão đi nhanh, hoàn lưu trước bão gây mưa từ xa, quá trình di chuyển vào đất liền ít bị suy yếu. Mưa lớn xảy ra trước, ngay từ chiều tối nay 27/9. Mưa dịch dần từ Quảng Ngãi ra Bắc Bộ.
Trên đất liền, từ chiều 28/9, gió bão sẽ mạnh dần lên trên khu vực Quảng Trị – Thanh Hóa”, ông Lâm thông tin các yếu tố bất thường về quỹ đạo, tốc độ di chuyển, cũng như khả năng tăng cường độ của cơn bão số 10 Bualoi.
Hiếm có cơn bão nào di chuyển với tốc độ 30-35km/h, có lúc lên tới 40km/h. Theo thống kê của Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia, gần nhất là cơn bão Haiyan năm 2013 cũng di chuyển khá nhanh như bão số 10 Bualoi.
Theo đánh giá của ông Lâm, bão di chuyển nhanh, thời gian chúng ta chịu ảnh hưởng của gió mạnh và mưa lớn càng ngắn. Bão đến nhanh và hết nhanh nhưng tổng lượng mưa lên đến 200-400mm trong thời gian ngắn thì cường suất mưa trong một giờ rất lớn, nguy cơ lũ quét, sạt lở, ngập úng đô thị lần này cũng cao. Đó là vừa là lợi nhưng cũng là bất lợi.
“Những cơn bão di chuyển chậm thông thường có thể tích tụ năng lượng dễ hơn, có khả năng đổi hướng, thay đổi các đặc điểm của bão. Cơn số 10 Bualoi di chuyển nhanh, việc thay đổi các đặc điểm, đặc biệt thay đổi hướng tương đối khó nên phương án cao nhất hiện tại, bão hướng vào Hà Tĩnh – Quảng Bình (cũ)”, ông Lâm chia sẻ.
Từ chiều tối 27/9, vùng biển từ Thanh Hóa đến Quảng Ngãi (bao gồm đảo Hòn Ngư, đặc khu Cồn Cỏ và Lý Sơn) gió mạnh dần lên cấp 6-7, giật cấp 8-9, sóng biển cao 3-5m, biển động mạnh.
Từ gần sáng 28/9, gió tăng lên cấp 8-9, vùng gần tâm bão đi qua cấp 10-13, giật cấp 16, sóng biển cao 5-7m, biển động dữ dội, sức phá hoại cực kỳ lớn, sóng biển cực kỳ mạnh, đánh đắm tàu biển có trọng tải lớn.
Đối với khu vực vịnh Bắc Bộ (bao gồm đặc khu Bạch Long Vỹ, Vân Đồn, Cô Tô, Cát Hải và đảo Hòn Dấu), dự báo từ gần sáng 28/9 gió mạnh dần lên cấp 6-7, sau tăng lên cấp 8-9, giật cấp 11, sóng biển cao từ 3-5 m, biển động rất mạnh, rất nguy hiểm đối với tàu thuyền.
Từ chiều 28/9, trên đất liền Thanh Hóa đến Bắc Quảng Trị gió mạnh dần lên cấp 6-7, sau tăng lên cấp 8-9, vùng gần tâm bão đi qua cấp 10-12 giật cấp 14, sức gió có thể làm đổ cây cối, nhà cửa, cột điện, gây thiệt hại rất nặng. Vùng ven biển từ Quảng Ninh đến Ninh Bình, từ Nam Quảng Trị đến TP Huế gió mạnh dần lên cấp 6-7 giật cấp 8-9, cây cối rung chuyển, khó đi ngược gió.
Từ nay đến 30/9, ở Bắc Bộ và khu vực từ Thanh Hóa đến Quảng Ngãi khả năng xảy ra một đợt mưa lớn diện rộng với tổng lượng mưa phổ biến 100-300 mm, cục bộ trên 450 mm. Trong đó, đồng bằng Bắc Bộ, Nam Phú Thọ và từ Thanh Hóa đến Bắc Quảng Trị dao động 200-400 mm, có nơi trên 600 mm.
Trước mức độ nguy hiểm của bão số 10 Bualoi, ông Lâm khuyến nghị, các cấp chính quyền tăng cường tuyên truyền và chủ động triển khai các phương án, biện pháp phòng, tránh khi có bão, áp thấp nhiệt đới; luôn cảnh giác, theo dõi sát các dự báo, cảnh báo về hoạt động của các cơn bão trên khu vực Biển Đông.
Người dân cần cập nhật thông tin dự báo qua các phương tiện thông tin đại chúng, tuân thủ nghiêm ngặt các khuyến cáo của chính quyền địa phương về các biện pháp phòng chống bão, kế hoạch di dân, cấm biển.