Báo động đỏ: 1,3 triệu đàn ông Việt đối mặt nguy cơ “ế vợ” vào năm 2049

Theo dự báo của Tổng cục Thống kê, Việt Nam có thể thiếu hụt khoảng 1,3 triệu phụ nữ trong độ tuổi kết hôn vào năm 2049, hệ quả trực tiếp từ tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh kéo dài nhiều năm qua.

Thông tin được nêu trong báo cáo Dự báo dân số Việt Nam giai đoạn 2024–2074 vừa công bố. Tổng cục Thống kê đánh giá cơ cấu dân số hiện nay đang rơi vào tình trạng “méo mó nghiêm trọng”, khi tỷ số giới tính khi sinh năm 2024 lên tới 111,4 bé trai trên 100 bé gái, vượt xa mức cân bằng sinh học tự nhiên là 104–106. Hệ quả là hiện nay, số nam giới trong độ tuổi kết hôn đã nhiều hơn nữ giới cùng nhóm tuổi khoảng 415.200 người.

Theo kịch bản mức sinh trung bình, tình trạng dư thừa nam giới sẽ tiếp tục gia tăng theo thời gian. Đến năm 2029, cứ 100 nam giới trong độ tuổi 20–39 sẽ có hơn 3 người không tìm được bạn đời. Con số này tăng lên 711.700 người vào năm 2034, chiếm 4,9% nam giới trong nhóm tuổi kết hôn. Đỉnh điểm dự kiến rơi vào năm 2049, khi khoảng 1,3 triệu đàn ông, tương đương 8,7%, có nguy cơ không thể kết hôn.

Ảnh minh họa: Internet

Sau giai đoạn này, chênh lệch giới tính được dự báo sẽ dần thu hẹp khi tỷ số giới tính khi sinh quay về mức cân bằng. Tuy nhiên, hệ lụy của tình trạng mất cân bằng trong ba thập kỷ đầu thế kỷ XXI vẫn kéo dài, khiến đến năm 2074, Việt Nam vẫn dư thừa khoảng 829.000 nam giới trong độ tuổi kết hôn.

Phân tích nguyên nhân, bác sĩ Mai Xuân Phương, nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Truyền thông – Giáo dục (Tổng cục Dân số), hiện công tác tại Cục Dân số (Bộ Y tế), cho rằng tư tưởng trọng nam khinh nữ đã ăn sâu trong xã hội hàng nghìn năm. Trong bối cảnh mức sinh giảm mạnh, chỉ còn 1,91 con/phụ nữ, áp lực phải sinh con trai nối dõi khiến nhiều gia đình lạm dụng các biện pháp y học. Việc sử dụng chẩn đoán hình ảnh và xét nghiệm gen để lựa chọn giới tính thai nhi làm gia tăng tình trạng nạo phá thai, trực tiếp đẩy cao mất cân bằng giới tính khi sinh.

Sự thiếu hụt phụ nữ kéo theo cạnh tranh gay gắt trong việc tìm kiếm bạn đời của nam giới, đồng thời đẩy phụ nữ vào nhiều rủi ro xã hội. Nguy cơ bị bạo lực, bóc lột tình dục và buôn bán người gia tăng, đặt ra thách thức lớn cho công tác hoạch định chính sách dân số và bảo vệ các nhóm yếu thế.

Để đưa tỷ số giới tính khi sinh xuống dưới 109 bé trai/100 bé gái vào năm 2030, ông Phương đề xuất giải pháp theo mô hình “kiềng ba chân”, gồm: hoàn thiện khung pháp lý, tăng cường giám sát y tế và đẩy mạnh truyền thông thay đổi nhận thức xã hội. Việc giám sát cần tập trung vào các địa bàn có nguy cơ cao để kịp thời can thiệp, song song với nâng cao vị thế và giá trị của trẻ em gái.

Theo quy định của Luật Dân số có hiệu lực từ ngày 1/7/2026, mọi hành vi lựa chọn giới tính thai nhi đều bị nghiêm cấm tuyệt đối. Người tiết lộ hoặc thông báo giới tính thai nhi nhằm mục đích phá thai sẽ bị đình chỉ hành nghề khám, chữa bệnh. Hằng năm, cơ quan chuyên môn sẽ công bố số liệu thống kê để các cấp chính quyền xây dựng giải pháp điều chỉnh phù hợp.

PN (SHTT)

https://sohuutritue.net.vn/bao-dong-do-13-trieu-dan-ong-viet-doi-mat-nguy-co-e-vo-vao-nam-2049-d345942.html