‘Bí ẩn’ trong ổ bánh mì Hồng Vân khiến 203 người ngộ độc
Vụ ngộ độc bánh mì tại Quảng Ngãi khiến 203 người mắc bệnh được xác định liên quan Salmonella và Bacillus cereus, những tác nhân thường đứng sau các ca ngộ độc thực phẩm tập thể.

Từ ngày 13 đến 16/12, các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi đã tiếp nhận 203 trường hợp ngộ độc thực phẩm có điểm chung là sử dụng bánh mì của chuỗi cơ sở Hồng Vân. Ảnh minh họa: Eugene Lee.
Mới đây, Sở Y tế tỉnh Quảng Ngãi cho biết kết quả xét nghiệm các mẫu thực phẩm và bệnh phẩm liên quan vụ ngộ độc sau khi ăn bánh mì Hồng Vân.
Theo đó, trong các mẫu bệnh phẩm, có 4 mẫu dương tính với vi khuẩn Salmonella spp. và 1 mẫu đồng thời nhiễm Salmonella spp. và Staphylococcus aureus.
Đối với các mẫu thực phẩm, cơ quan chuyên môn phát hiện 1 mẫu chả bò, 1 mẫu chả heo, 1 mẫu bơ và 2 mẫu ớt rim dương tính với Salmonella spp.. Riêng mẫu rau ngò được xác định nhiễm đồng thời Salmonella spp. và Bacillus cereus.
Từ ngày 13 đến 16/12, các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi đã tiếp nhận 203 trường hợp ngộ độc thực phẩm có điểm chung là sử dụng bánh mì của chuỗi cơ sở Hồng Vân. Nhiều bệnh nhân xuất hiện các triệu chứng điển hình như đau bụng, tiêu chảy, nôn ói, sốt, mệt mỏi… phải nhập viện theo dõi và điều trị.
Ngay sau khi nhận được thông tin, Sở Y tế Quảng Ngãi đã phối hợp với các đơn vị chức năng khẩn trương vào cuộc, làm việc với chủ cơ sở kinh doanh bánh mì là ông Nguyễn Hồng (địa chỉ 280 Nguyễn Nghiêm, phường Cẩm Thành) cùng các điểm bán thuộc chuỗi này.
“Thủ phạm” quen mặt của các vụ ngộ độc tập thể
Bác sĩ Hồ Thị Hồng (CDC Đồng Nai) cho biết Salmonella là một trong 4 nguyên nhân hàng đầu gây tiêu chảy trên toàn cầu. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có khoảng 550 triệu người mắc tiêu chảy liên quan thực phẩm, trong đó 220 triệu là trẻ em dưới 5 tuổi. Salmonella cũng là tác nhân đứng sau nhiều vụ ngộ độc thực phẩm tập thể tại Việt Nam thời gian qua.
Người nhiễm Salmonella thường xuất hiện triệu chứng sau 6-72 giờ (phổ biến từ 12-36 giờ) kể từ khi ăn thực phẩm nhiễm khuẩn. Biểu hiện điển hình gồm sốt, đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn và nôn mửa, bệnh thường kéo dài 2-7 ngày.
Phần lớn trường hợp bệnh nhẹ và có thể tự hồi phục mà không cần điều trị đặc hiệu. Tuy nhiên, trẻ em, người cao tuổi, người có bệnh nền có nguy cơ cao bị mất nước nặng, rối loạn điện giải, thậm chí đe dọa tính mạng nếu không được theo dõi sát.
Con người thường nhiễm Salmonella qua thực phẩm có nguồn gốc động vật như trứng, thịt, gia cầm, sữa chưa tiệt trùng. Ngoài ra, rau sống bị ô nhiễm phân, thực phẩm chế biến không đảm bảo vệ sinh cũng là con đường lây nhiễm phổ biến. Vi khuẩn này còn có thể lây từ người sang người qua đường phân – miệng, hoặc qua tiếp xúc với động vật nhiễm bệnh, kể cả vật nuôi trong gia đình.

Các bệnh nhân bị ngộ độc nhập viện sau khi ăn bánh mì Hồng Vân. Ảnh: Sức Khỏe Đời Sống.
Với “thủ phạm” thứ hai là Bacillus cereus, bác sĩ chuyên khoa II Bùi Trọng Hợp, Trưởng khoa Nhiễm, Bệnh viện Trưng Vương (TP.HCM), cho biết đây là trực khuẩn Gram dương, tồn tại phổ biến trong môi trường như đất, cây cỏ và thực phẩm.
Vi khuẩn này có khả năng tiết độc tố gây nôn và tiêu chảy, khiến bệnh cảnh giống ngộ độc thức ăn và có thể tự khỏi. Tuy nhiên, Bacillus cereus còn sản sinh các độc tố nguy hiểm như hemolysin, phospholipase và protease, có thể gây hoại tử mô và tổn thương cơ quan, dẫn đến diễn tiến bệnh nặng hơn.
Bình thường, Bacillus cereus khó gây bệnh vì bị cạnh tranh bởi hệ vi khuẩn đường ruột. Nhưng khi con người ăn phải một lượng lớn vi khuẩn (ước tính khoảng 1 triệu con), sự cân bằng vi sinh bị phá vỡ, từ đó phát sinh bệnh lý.
Đáng lo ngại, Bacillus cereus có khả năng tạo bào tử có vỏ bảo vệ khi gặp điều kiện bất lợi. Trong quá trình nấu nướng, vi khuẩn chuyển sang dạng bào tử và không bị tiêu diệt hoàn toàn. Khi thức ăn được để ở nhiệt độ phòng 10-45°C, bào tử “thức tỉnh”, sinh sôi nhanh chóng do không còn vi khuẩn cạnh tranh.
Một đặc tính nguy hiểm khác là Bacillus cereus không nhạy cảm với nhiều kháng sinh thường dùng trong điều trị tiêu chảy như quinolone hay cephalosporine. Việc sử dụng kháng sinh không phù hợp có thể khiến bệnh diễn tiến nặng hơn.

Vi khuẩn Bacillus cereus có khả năng tiết độc tố gây nôn và tiêu chảy, khiến bệnh cảnh giống ngộ độc thức ăn và có thể tự khỏi. Ảnh: Bacdive.
5 nguyên tắc để phòng ngộ độc
Để phòng ngừa ngộ độc thực phẩm do Salmonella và Bacillus cereus, các chuyên gia khuyến cáo người dân cần tuân thủ nghiêm ngặt 5 nguyên tắc an toàn thực phẩm do WHO đưa ra.
Thứ nhất, giữ vệ sinh: Rửa tay trước và trong quá trình chế biến thực phẩm, sau khi đi vệ sinh; làm sạch bề mặt, dụng cụ bếp; giữ khu vực bếp sạch sẽ để tránh côn trùng và động vật xâm nhập.
Thứ hai, tách biệt thực phẩm sống và chín: Không để lẫn thịt sống với thức ăn đã nấu; dùng riêng dao, thớt; bảo quản thực phẩm trong hộp kín.
Thứ ba, nấu chín kỹ: Đảm bảo nhiệt độ trung tâm thực phẩm đạt trên 70°C, đặc biệt với thịt, trứng, hải sản; hâm nóng kỹ thức ăn thừa.
Thứ tư, giữ thực phẩm ở nhiệt độ an toàn: Không để thức ăn chín ở nhiệt độ phòng quá 2 giờ; làm lạnh thực phẩm dễ hỏng dưới 5°C; giữ nóng trên 60°C trước khi ăn.
Thứ năm, sử dụng nước sạch và nguyên liệu an toàn: Rửa kỹ rau quả, đặc biệt là rau sống; chọn thực phẩm tươi, rõ nguồn gốc; không dùng thực phẩm quá hạn.
Phương Anh
Nguồn Znews: https://znews.vn/bi-an-trong-o-banh-mi-hong-van-khien-203-nguoi-ngo-doc-post1613131.html