Một giống lúa của Việt Nam đang “gây bão” ở Cuba

Giống lúa do các nhà khoa học thuộc Học viện Nông nghiệp Việt Nam lai tạo đang khiến giới nông nghiệp Cuba ngỡ ngàng khi cho năng suất gấp đôi so với các giống bản địa.

Tháng 9/2024, trong chuyến thăm cấp Nhà nước của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm tới Cuba, hai nước đã ký kết thỏa thuận hợp tác về sản xuất lúa gạo. Theo đó, Chính phủ Việt Nam cử đoàn chuyên gia sang hỗ trợ và tài trợ nhiều giống lúa, trong đó CT16 được lựa chọn là giống chủ lực và đang “làm mưa làm gió” trên các cánh đồng Cuba.

Theo Học viện Nông nghiệp Việt Nam, giống CT16 được công nhận là giống cây trồng mới từ năm 2011 và được gia hạn lưu hành đến năm 2032 theo Quyết định số 520/QĐ-TT-CLT của Cục Trồng trọt (nay là Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật). Giống được lai tạo từ tổ hợp dòng mẹ Nhị 32A và dòng bố R16, sau đó được chuyển giao cho Công ty TNHH Cường Tân (tỉnh Nam Định cũ) từ năm 2014 để nhân rộng sản xuất.

Đoàn thăm Dự án trồng lúa công nghệ cao tại huyện Los Palacios, tỉnh Pinar del Río, Cuba. (Nguồn: Đại sứ quán Việt Nam tại Cuba).

Tại Việt Nam, CT16 có thời gian sinh trưởng 100–135 ngày tùy vụ, có thể gieo cấy hai vụ mỗi năm, năng suất đạt 7–8 tấn/ha, khả năng chống đổ, chịu lạnh và thích ứng tốt với nhiều điều kiện canh tác. Trong sản xuất hạt giống lai F1, năng suất đạt 3–3,5 tấn/ha – con số đáng kể đối với nhóm giống lai ba dòng.

Khi được trồng thử nghiệm trên đất Cuba, giống lúa Việt Nam nhanh chóng khẳng định ưu thế vượt trội. Nhóm chuyên gia Việt Nam gieo trồng tại Los Palacios, tỉnh Pinar del Rio – vùng nông nghiệp trọng điểm của Cuba – trên diện tích 16 ha. Kết hợp với quy trình kỹ thuật đồng bộ, vụ mùa đầu tiên đã cho năng suất 7–8 tấn/ha, cao gấp đôi mức trung bình 3–4 tấn/ha của Cuba.

Chia sẻ trên Học Viện Nông nghiệp Việt Nam, ông Phạm Ngọc Tú, Trưởng nhóm chuyên gia Việt Nam, cho biết: “Việc áp dụng giống lúa Việt Nam cùng quy trình canh tác mới có thể mở ra triển vọng tự chủ lương thực cho Cuba, góp phần cải thiện sinh kế và an ninh lương thực của người dân nước bạn”.

Theo Bản tin thời sự 19 giờ của Đài truyền hình Việt Nam ngày 09/03/2025, thành tựu bước đầu trong thỏa thuận hợp tác Việt Nam hỗ trợ Cuba trong sản xuất lúa gạo đã cho nhiều kết quả đáng ghi nhận, việc sử dụng giống lúa CT16 kết hợp các biện pháp canh tác đã cho năng suất đạt 7,2 tấn/ha. Đây là điểm sáng của kết quả Thỏa thuận hợp tác sản xuất lúa gạo giữa Việt Nam với quốc gia anh em thân thiết Cuba.

Thành công này là niềm tự hào lớn của nông nghiệp Việt Nam, đồng thời là sự ghi nhận xứng đáng đối với những người âm thầm cống hiến cho công trình, đặc biệt là PGS.TS Nguyễn Thị Trâm, người được mệnh danh là “nữ tướng của ngành lúa lai” Việt Nam.

Suốt hàng chục năm gắn bó với đồng ruộng, bà Trâm đã chủ trì và tham gia chọn tạo hàng loạt giống lúa lai năng suất cao, góp phần thay đổi bộ mặt nông nghiệp Việt Nam. Giống CT16 – “đứa con tinh thần” của bà và các cộng sự – giờ đây không chỉ mang lại hạt thóc trĩu bông trên quê hương mà còn gieo niềm tin và tình hữu nghị trên đất bạn Cuba.

Hiện nay, nông dân Cuba trồng lúa với sự hợp tác của Công ty TNHH Agri VMA Việt Nam, trên tổng diện tích 1.000 ha, trong đó 16 ha đã cho thu hoạch năng suất trung bình 7,2 tấn/ha, vượt xa kỳ vọng. Những cánh đồng lúa trĩu bông ở Los Palacios trở thành biểu tượng sinh động của tình đoàn kết Việt Nam – Cuba trong lĩnh vực nông nghiệp.

Từ những thửa ruộng nhỏ ở đồng bằng Bắc Bộ đến cánh đồng xa xôi ở vùng Caribe, hành trình của CT16 là minh chứng sống động cho trí tuệ, tâm huyết và bản lĩnh của các nhà khoa học Việt Nam.

https://doisongphapluat.nguoiduatin.vn/mot-giong-lua-cua-viet-nam-dang-gay-bao-o-cuba-a584375.html